Johnny Jordaan en Tante Leen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Johnny Jordaan en Tante Leen door Kees Verkade, 1991 en 1994

(Foto boven: accordenist Johnny Meijer en Johnny Jordaan)

 

Op een met bloembakken afgeschermd gedeelte van de gedempte Elandsgracht staan vier beelden en een beschilderd transformatorhuisje. De beelden zijn van Jordanese zangers en muzikanten: zanger Johnny Jordaan (1991), zangeres Tante Leen (1994), accordeonist Johnny Meijer (1996) en zanger en bassist Manke Nelis (2005) staan opgesteld.

 

 

Oorlog

 

Het geheel geeft de indruk van een gewijde plek, een heiligdom. Het kent een ontstuimige ontstaansgeschiedenis, de Staatskrant kopte zelfs “Oorlog om de eer van Johnny’.

 

Met een galavoorstelling in Carré werd geld ingezameld om een beeld van de zanger te bekostigen. Over de plek waar het beeld moest komen werd felle discussie gevoerd tussen een oude buurtgenoot van Jordaan die nu aan de Elandsgracht woonde en de Initiatiefgroep Johnny Jordaan. De buurtgenoot Hannie Pastor wilde het voor zijn deur, de Initiatiefgroep op het Frederik Hendrikplantsoen waar de zanger gewoond heeft, maar dat lag nèt buiten de Jordaan. Uiteindelijk werd het beeld onthuld op de parkeerplaats aan de kop van de Elandsgracht tot veler ongenoegen. Tante Leen zou gezegd hebben: ´Waarom hier? Jongen, ik zou het echt niet weten, want zover ik weet heeft Johnny hier nooit zijn auto geparkeerd.’

 

Parel van de Jordaan

 

De kop van de Elandsgracht werd ooit gebruikt voor een witkar-station, een idee uit de provo-tijd. Na opheffing verhinderde Pastor door bloembakken te plaatsen dat de vrijgekomen ruimte weer parkeerplaats zou worden. Het transformatorhuisje liet hij beschilderen: 'Ik heb er een paar spreuken op gezet. Het begon met: Bij ons in de Jordaan zal de leefbaarheid voortbestaan. Op de andere kant staat: O Amsterdam wat ben je mooi, hou 't zo. Op die derde kant staat ‘De Parel van de Jordaan’.

 

Boven op het transformatorhuisje plaatste hij een schilderij: 'de Nachtwacht van de Jordaan’: Johnny in het midden, Tante Leen, Willy Alberti, Manke Nelis en Johnny Meijer. Pastor noemt ze ‘de grote vijf, onze trots’. De gemeente Amsterdam heeft in haar wijsheid het onvermijdelijke bekrachtigd en de middenstrook op de kop van de Elandsgracht omgedoopt in het Johnny Jordaanplein.

 

 

 

                       

 

                         links van J.Jordaan de accordeonist Johnny Meijer door Rob Cerneüs, 1996

 

 


 

Johnny Jordaan, alias Johannes Hendricus van Musscher (1924–1989)

 

Toen Johannes van Musscher acht was, begon hij met zijn ruim twee jaar jongere neef Carel Verbrugge - die later bekend werd onder de naam Willy Alberti - op straat en in buurtcafés liedjes te zingen. Vanaf zijn veertiende zong hij met accordeonbegeleiding ieder weekeinde in een buurtcafé, daarbij gebruikte hij voor het eerst de artiestennaam 'Johnny Jordaan'.

 

Op 7 februari 1955 - zijn 31e verjaardag - nam hij 'voor de grap' deel aan een door platenmaatschappij Bovema georganiseerd zangconcours voor de Beste Stem van de Jordaan. Hij won met ´De Parel van de Jordaan´. Zijn debuut en het daarop volgende 'Geef mij maar Amsterdam', volgens oud-burgemeester d'Ailly het volkslied van Amsterdam, worden een hit.

 

Voor de Jordanezen betekende het succes van Johnny Jordaan een opwaardering van hun geminachte komaf. Vaak is beweerd dat Nederland met Johnny Jordaan voor het eerst zijn eigen blues, musette, fado of flamenco kreeg.

 

 


 

Tante Leen, alias Helena Kok-Polder (1912-1992)

 

Zangeres van het ‘levenslied’. Tante Leen en Johnny Jordaan werden ontdekt bij dezelfde talentenjacht, 2 maart 1955. Tante Leen werd tweede, Johnny Jordaan eerste. Haar bijnaam werd ‘de nachtegaal van de Willemsstraat’. Tante Leen trad daarna vaak op met Johnny Jordaan. Haar grootste hit “Oh Johnny” gaat ook over hem.

 

 

 

                         

 

 

 


 

Vergetelheid

 

AMSTERDAM

De beelden op het Johnny Jordaanplein aan de Elandsgracht in de Amsterdamse Jordaan hebben een rode pruik opgekregen. Johnny Jordaan, Manke Nelis en Tante Leen staan er nu fleurig bij. De stichting S-A-P wil de beelden (en ook andere beelden in Nederland) aan de vergetelheid onttrekken door ze wat extra in de schijnwerpers te zetten.

(Metro en RTVNH, 12-4-2007)

 

Uit de berichtgeving wordt niet duidelijk waar de stichting voor staat en waarom de beelden in de vergetelheid zouden zijn geraakt. Een zoektocht op het internet levert twee organisaties s-a-p maar geen toelichting op de actie.

 

    foto: AT5

 

                                                            


 

Kees Verkade (1941-2020)

 

De carrière van Verkade kende een vliegende, legendarisch geworden start. Iedereen uit zijn entourage vertelt zijn eigen versie van het verhaal.

 

De Amerikaanse fotograaf David Douglas Duncan, bekend van zijn boeken over de Vietnam-oorlog, bezocht in 1969 zijn uitgever in Haarlem en liet zijn oog daar vallen op de bronzen beeldjes van Verkade, die met een kraampje op de kunstmarkt stond. Duncan kocht er een paar en nam ze mee naar zijn studio in het Zuid-Franse St. Paul de Vence. Hij toonde ze zijn vrienden uit de toenmalige jet set van de Rivièra, en bezorgde Verkade zo in één klap een internationale clientèle met grote allure: schrijver Paul Gallico, Pablo Picasso, Kirk Douglas en mensen uit de top van het zakenleven dienden zich als kopers aan. In 1970 wijdde TIME-magazine een halve pagina aan Verkade. De opdrachten uit Amerika kwamen binnen in een voor Hollandse begrippen verbijsterende vorm: cheques met bedragen van tussen de 3 en 10.000 dollar, bestemd voor door de kunstenaar nader te bepalen beelden.

 

Sinds 'Time' hem in 1970 'The hottest underground figure' van de kunstwereld noemde, is Kees Verkade uitgegroeid tot een van de bekendste Nederlandse beeldhouwers. Verkade is een ambachtsman, die vrijwel uitsluitend met herkenbare, menselijke vormen werkt: sporters en dansers in actie, clowns, acrobaten, zijn dochter, zijn vrouw. De emotionele lading van zijn beelden is krachtig en eenduidig, en dat maakt ze aantrekkelijk voor een groot publiek.

 

 

 

 

 

 


 

Johnny Jordaanplein / Elandsgracht

 

Foto’s: juli 2006 en april 2010

 

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum

 

Monumenten in Amsterdam: Portretten