Monument van Joodse Erkentelijkheid 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Monument van Joodse Erkentelijkheid  door Johan Gustaaf Wertheim, 1950

 

 

Het monument is een dankmonument van de Joodse gemeenschap voor de hulp van burgers aan Joden in W.O.II

In de volksmond heet het kunstwerk ook wel ‘Wertheim-monument’  of ‘Joodse Dankbaarheid”

 

 

 

Onthulling van het monument door burgemeester d’Ailly op 23 februari 1950 (Foto: Beeldbank Amsterdam)

 

 

Reliëfs en tekst

 

Het monument bestaat uit vijf reliëfs van witte natuursteen. Op elk reliëf is een mensfiguur afgebeeld. Het middelste reliëf wordt bekroond door een davidster.

 

 

 

 

1940-1945

Aan de beschermers der Nederlandse joden in de bezettingsjaren

 

 

 

Beschermd door uw liefde

 

 

         

 

Vereend met u in afweer                                                                                              Gesterkt door uw weerstand

 

 

                         

 

Berustend in Gods wil                                                                                                                                      Rouwend met u

 

 

 

 

 

 

 


 

Monument van Joodse Erkentelijkheid 

 

Plaatsing en verplaatsing

 

Het monument werd in 1950 op het Weesperplein geplaatst. Een aantal joodse instellingen waren gehuisvest in de buurt van dit kruispunt. Na de schaalvergroting van de verkeersaders is het monument in 1968 een stuk opgeschoven in de richting van het Waterlooplein. Het monument staat nu dichterbij de voormalige synagoges en de oude joodse buurt.

 

Verdient een betere plaats

 

Uit de berichtgeving rond ‘Herziening Amsterdams beeldenbestand’ (1995-1997):

Bij beelden die nu niet tot hun recht komen en een betere plaats verdienen gaat het onder meer om (…) het monument van Wertheim in de Weesperstraat.

 

Nadere beschouwing van verplaatsing

 

Beslispunten Opdrachtformulering Masterplan Wibautas, oktober-november 2000:

De Stuurgroep stelt voor nader onderzoek te doen naar bebouwingsmogelijkheden van de Weesperstraat ter hoogte van de Amstelhof in relatie tot een mogelijk hergebruik van het complex. Behoud van een visuele relatie vanuit de Weesperstraat met het groene binnengebied en een sterke samenhang met het aanhelen van de hoek Weesperstraat-Hortusplantsoen zijn hierbij aandachtspunt. Het Jonas Daniel Meijerplein en de Weesperstraat worden zo directer op elkaar betrokken.

Verplaatsing van het monument voor Joodse Erkentelijkheid naar het Weesperplein, dan wel het Mr.Visserplein dient nader beschouwd te worden in overleg tussen de dienst Binnenstad en de Joodse Gemeente.

 

Ongunstige ligging

 

Groenactieplan stadsdeel Amsterdam-Centrum 20 december 2005:

Onder beschrijving overig groen:  Joods MonumentPlantsoen / plein met een ongunstige ligging naast de verkeersstroom van de Weesperstraat. Veel gebruikt door daklozen en verslaafden waardoor een gevoel van sociale onveiligheid ontstaat. Het plantsoen fungeert daarmee wel als opvangplek voor daklozen en verslaafden.

 

Anno 2010 ligt het parkje er schoon en verzorgd bij.

 

 

 

 

 


 

Jobs Wertheim  (1898-1977) 

 

Wikipedia

 

Johannes Gustaaf  Werthelm werd op 4 maart 1898 geboren te Amsterdam. Hij was voorbestemd om in het bankwezen te gaan. Voor zijn bankopleiding komt hij in Duitsland terecht en neemt beeldhouwlessen van Oppler in Berlijn. Wertheim wint in 1926 de Prix de Rome voor beeldhouwkunst. Hij verlaat het bankwezen en gaat verder beeldhouwen in Frankrijk en Italie en keert in 1931 terug naar Amsterdam.

 

Hij heeft twee kampen overleefd. Samen met zijn gezin werd Wertheim eerst naar Westerbork getransporteerd waar hij opdracht kreeg een maquette van het kamp te voltooien. Ook tijdens zijn gevangenschap in het kamp Theresiënstadt kon hij blijven beeldhouwen. Hij moest zich daar, conform de toen geldende regels voor het maken van ‘Völkische Kunst’, toeleggen op het boetseren van ossen en andere dieren.

 

Hij woonde en werkte in Amsterdam, Florence, Rome, en Parijs en vanaf 1946 in Laren (N.H.). Hij was beeldhouwer en tekenaar van portretten, kleine naakten, enkele bijbelse figuren en monumenten. Hij kreeg vele portretopdrachten.

 

In 1960 heeft hij Openbaar kunstbezit opgericht, op de radio en in een losbladige verzameling reproducties werd gepoogd de esthetische inzichten van het volk te ontwikkelen.  Hij wilde een zo breed mogelijk publiek vertrouwd maken met de beeldende kunst.

 

 


 

Weesperstraat, Amsterdan-C

 

Foto’s: maart en mei 2006, augustus 2010

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum

 

Monumenten in Amsterdam: WO II