|
Monument
voor de te jong gevallen boom
Monument voor de te jong gevallen boom door André van der Linden, 1971 Dode acaciaboom Van der Linden: “Ik
fietste met mijn bakfiets door De Lairessestraat en zag daar een afgezaagde
boom met heel grote uitstulpingen, gezwellen zeg maar, een duidelijk zieke
boom. Ik ben naar huis gegaan, heb daar mijn eten opgeschrokt en ben daarna
meteen met beitels en verf naar die boom teruggegaan. Terwijl ik aan de slag
was, kwam de politie langs. Die agenten konden waarschijnlijk geen
wetsartikel vinden dat ik overtrad, dus moest ik mee naar het bureau. Ik heb
daar verteld hoe ik onder de indruk was van die zieke boom en dat ik daar een
monument van wilde maken. Een van die politiemensen was wel aardig en
suggereerde dat ik daar maar een brief aan de burgemeester over moest
schrijven. dat deed ik. Ik kreeg antwoord dat
die boom al vergeven was aan de universiteit, om onderzoek te doen naar die
ziekte, maar mij werd aangeboden een andere boom te zoeken. Er waren er meer
met dergelijke gezwellen, een daarvan stond op het Frederiksplein en ik
dacht: laat ik maar meteen hoog grijpen. En ik kreeg nog toestemming ook.” De
kunstenaar kreeg er in zijn ogen vorstelijk voor betaald: “Elfduizend gulden,
een jaarsalaris toen.” Het ontstaan van het
Monument voor de te jong gevallen (of te vroeg gestorven) boom was destijds,
in 1971, een happening. Dag in dag uit was de Friese beeldhouwer in de weer
om de dode acaciaboom om te vormen tot een kleurrijk kunstwerk. De boom werd
zo het symbool van ontluikend milieubewustzijn en maatschappelijk bevlogen
kunstenaarsacties.
Herziening
Amsterdams beeldenbestand Het beeldenbestand van
de Amsterdamse binnenstad is rond 1995 geïnventariseerd en beoordeeld door
het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Voor tien beelden betekent de actie een
roemloos einde. Zij zijn volgens het fonds zo verwaarloosd of beschadigd dat
ze uit het straatbeeld dienen te verdwijnen, waaronder de boom. Van der Linden in 1996:
''Het is een grof schandaal. Vijftien jaar lang heeft de gemeente het beeld
verwaarloosd. En nu het op instorten staat, moet het weg. Omdat de boom nog
met zijn wortels in de bodem vastzit, houdt dat automatisch vernietiging in.
Het fonds kiest voor de gemakkelijkste weg. Laten ze het nou eerst maar eens
opknappen en pas dan beoordelen of het artistiek van waarde is. Dit is de
bekende tactiek van de gemeente Amsterdam: je laat de boel verkrotten en dan
is er niemand meer die er nog om geeft.''
Van der Linden legt zich niet bij de gang van zaken neer. ''Ik heb de
Stichting Beeldrecht gevraagd mijn belangen te behartigen. Mijn naam staat op
het spel. Gewoon opknappen; dan kan-ie weer tijden mee.'' Van der Linden in 2010
over 1996: “Ik ben zelf maar eens gaan kijken. Tot mijn verbijstering zag ik
boven in mijn beeld een fiets bungelen. Ik heb ze fijntjes laten weten dat
als ze eerst die fiets eens weghaalden, ze misschien tot een heroverweging
konden komen. Ik heb daar nooit antwoord op gekregen, maar een paar jaar
later kwam ik weer eens langs het Frederiksplein en waarachtig, mijn beeld
zag er piekfijn uit. Zonder fiets. Helemaal opgeknapt, goed in de verf.” Van der Linden in 2010 over 2010: “Wat mij opviel, is dat mijn kleur geel nu slordig is overgeschilderd in een goudkleur. Dat stoort me nogal, het is kunstvervalsing. En het beeld is slecht onderhouden. Ik ben bang dat het hout gaat rotten. Daar moet gauw iets aan gebeuren.” (met o.m. citaten uit Het Parool, 30 maart 1996 en 25 mei 2010)
het geel is okerkleurig overgeverfd André van der Linden (1945) De Friese beeldhouwer André van der Linden maakt abstracte beelden, waarin meestal twee of drie verschillende materialen verwerkt kunnen zijn: brons, roestvrij staal en verschillende soorten natuursteen. Hij heeft het vermogen de harde steensoorten zodanig te bewerken, dat het lijkt alsof hij het materiaal heeft gekneed en gebogen.
Frederiksplein, Amsterdam Centrum Foto’s: april 2006 en mei 2010
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden in
Amsterdam Centrum Buitenbeelden
in Amsterdam: Monumenten Buitenbeelden
in Amsterdam: Flora & Fauna in
beeld |
