Karakters uit de Camera obscura

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Buikje door Jan Bronner, 1948, geplaatst in 1989

 

 

Camera Obscura

 

Nicolaas Beets schreef in 1839 onder het pseudoniem Hildebrand het boek de Camera Obscura. In het boek wordt de burgerlijkheid op de hak genomen, het werd een van de meest gelezen negentiende-eeuwse boeken. Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Beets werd in 1914 een wedstrijd uitgeschreven voor een Hildebrand-monument en Jan Bronner won met een ontwerp van een acht-kantige fontein. Op iedere hoek was een beeld gedacht van een figuur uit het boek: Buikje, Teun de Jager, Keesje het Diakenhuismannetje, de lieftallige Suzette Noiret, Pieter Stastok sr, grootmoeder Kegge, de dandy Van der Hoogen en Robertus Nurks. Op enige afstand stond het beeld van Hildebrand.

 

 

 

 

                                                                                                           Suzette Noiret door Jan Bronner, 1948, geplaatst in 1989

 

 

Het monument zou in Haarlem geplaatst worden, de geboorteplaats van Beets. Het maken van de beeldengroep en het realiseren van de plaatsing namen bijna vijftig jaar in beslag. Bronner bleef werken aan de beelden, ze werden gaandeweg gestileerder. In 1948 waren ze klaar en werden getoond op een expositie in het Stedelijk Museum van Amsterdam. Maar vanwege het moeizaam bijeenbrengen van gelden om het te plaatsen, duurde het nog tot 1962 voordat het monument onthuld kon worden.

 

Kalksteen, brons

 

De beelden zijn uitgehakt in Frans Euville –kalksteen. De steensoort bleek niet goed bestand tegen weer en wind en ook vandalen beproefden de beelden. Na herhaaldelijke zware beschadiging zijn ze in 1983 vervangen door hardstenen kopieën. De originele beelden zijn in 1990 na restauratie herplaatst in Heino in de beeldentuin van museum ’t Nijenhuis.

 

Van de gipsen voorontwerpen zijn bronzen afgietsels gemaakt die op diverse plekken geplaatst zijn. Vier jaar voor de onthulling van het monument kocht de gemeente Amsterdam een afgietsel van Teun de Jager en plaatste het in het Vondelpark. In het stadspark in Eindhoven staan Buikje, Suzette Noiret en Keesje, in Overvecht Zuid in Utrecht glorieert grootmoeder Kegge. In het Siegerpark in Amsterdam staat een tweede Keesje, het diakenhuismannetje. Een derde Keesje is in het bezit van Museum Beelden aan Zee, er bestaan vier afgietsels.

 

 

 

                        

 

                                      Keesje, het diakenhuismannetje door Jan Bronner, 1948, geplaatst in 1989

 

 

Bronsdiefstal

 

Keesje is in 2010 gestolen en nooit meer achterhaald. Uit het Eindhovens Dagblad van 18 januari 2011:

 

EINDHOVEN - Keesje het Diakenhuismannetje, Suzette Noiret en Buikje zijn weer te bewonderen in het Stadswandelpark.

 

De gemeente herplaatste de bronzen beelden van Jan Bronner dinsdag. Na acht maanden afwezigheid zijn de drie bronzen beelden van Jan Bronner teruggeplaatst in het Stadswandelpark. Dieven haalden Keesje het Diakenhuismannetje vorig jaar van zijn sokkel. Het beeld is nooit teruggevonden. In mei haalde de gemeente de andere twee beelden van de groep uit het park; Suzette Noiret en Buikje, uit voorzorg tegen diefstal of vernieling. Dezelfde versie van Keesje, maar dan in steen, stond nog in Haarlem. Daar heeft Binder Art Services een mal van kunnen maken. Zo kon het beeld opnieuw in brons worden gegoten. Het Haarlemse bedrijf is door de gemeente Eindhoven ingeschakeld om de beelden te repareren en terug te plaatsen. De kunstwerken zijn voorzien van een chip of extra versteviging, maar hoe precies, mag niet bekend worden.

 

 

 

 

                                                             Suzette Noiret

 

 


 

Jan Bronner (1881-1972)

 

Wikipedia

 

 

Professor Jan Bronner was van 1914 tot 1947 leermeester van ruim 140 Nederlandse beeldhouwers als hoogleraar aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. Hij was de grondlegger van ‘De Groep’: Groep van de figuratieve abstractie.

 

Hij vond een 'zinvol' beeld belangrijker dan een mooi beeld. Onder 'zinvol' verstond hij beeldhouwwerk dat in de architectuur is opgenomen: 'muurvast & gebeiteld'. Voor Bonner was beeldhouwkunst architectuur en architectuur beeldhouwkunst. Zijn motto en levensvisie: “Beeldhouwen is een vorm van leven”.

 

Door zijn perfectionisme heeft Bronner een klein oeuvre nagelaten.

 

 

 

                     

 

                           Ansichtkaart: het Hilderbrand-monument in Haarlem

 

 

 


 

De beelden elders in Nederland

 

 

                            Keesje, in het Siegerpark, Amsterdam

 

                                             

 

                                                                                                        Teun de Jager in het Vondelpark, Amsterdam                     

 

 

 


 

Stadswandelpark, Eindhoven

 

Foto’s Wandelpark:  april 2006

 

 

 

Buitenbeelden in Stadswandelpark Eindhoven