Baar met doodshoofden

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Baar met doodshoofden door Hendrick de Keyser, rond 1610

Op de achtergrond de Zuidertoren.

 

                                                                                    

 

Werkplaats Hendrick de Keyser

 

Het Zuiderkerkhofpoortje is verwant met het Leprozenpoortje en beide komen uit de werkplaats van Hendrick de Keyser. Het poortje vormde een ingang van het Zuiderkerkhof, het kerkhof van de Zuiderkerk. De uitvoering van het poortje wordt wel toegeschreven aan Nicholas Stone, de meesterknecht van Hendrick de Keyser die in 1613 met diens dochter Maeycke trouwde, waarna hij naar Engeland vertrok om zich daar te vestigen. Maar het ontwerp is van Hendrick de Keyser.

 

 

 

Het reliëf toont een doodsbaar met doodskleed, waarop twee schedels en doodsbeenderen zijn uitgestald. Het zwarte kleed bevat twee wapens, een gekroonde troffel en drie schildjes. Een ontwerptekening is opgenomen in het boek ‘Architectura Moderna ofte Bouwinghe van onsen tyt’ uit 1631 dat handelt over het werk van de Keyser.

 

 

Uit de opslag, geverfd en versierd

 

In het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog werd het poortje opgeborgen. Na de sanering van de buurt is het in 1985 weer opgebouwd. In 2005 is het poortje geverfd en zijn de baar en de schedels van kleur voorzien.

 

 

 

Rechts: ontwerptekening door

Hendrick de Keyser

 

 

 

 

                                                     

 

                                                                                     prent (detail), 1760

 

Oude glorie

 

De Zuiderkerkhofspoort is in oude glorie hersteld. Oorspronkelijk gaf de poort ook al toegang tot het Zuiderkerkhof, maar hij bevond zich wel op een andere plek dan nu.

 

Uit: StadsdeelNieuws, 9 januari 2006:

 

“Bij de aanleg van de metro is de poort verplaatst naar de huidige locatie”, aldus projectleider Marco de Boer. Bij de onlangs voltooide opknapbeurt zijn scheuren en beschadigingen in het natuursteen hersteld. Ook is de poort opnieuw beschilderd. “De oorspronkelijke kleuren zijn niet allemaal precies bekend. Die van de bekleding van  de afgebeelde doodskisten bijvoorbeeld wel, maar voor de rest hebben we zo veel mogelijk rekening gehouden met de kleuren van de toren van de Zuiderkerk.”

 

De poort is niet alleen populair bij toeristen, fietsers, wandelaars en bezoekers van het gemeentelijk informatiecentrum van de achtergelegen Zuiderkerk, maar helaas ook bij  graffitibeoefenaars. “Op last van Monumentenzorg hebben we een verf gebruikt die niet afwasbaar is, maar wel overschilderbaar. We controleren nu dagelijks op graffiti en zonodig gaan we er meteen met de kwast overheen. Letterlijk en figuurlijk een likop- stuk-beleid dus.”

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                     prent (detail) door J. Bulthuis, 1798

 

 

 


 

Hendrick de Keyser (1565-1621)

 

Wikipedia

 

In 1595 werd Hendrick de Keyser stadssteenhouwer en -beeldhouwer, in feite stadsarchitect van Amsterdam. Zijn belangrijkste werken zijn de Beurs (1608-13, gesloopt in 1829), de Zuiderkerk (1603-11, in 1614 de Zuidertoren), het Stadhuis van Delft (1618-20) en de Westerkerk (1620-31, de toren uit 1638 is een afwijkend ontwerp).

 

Hendrick de Keyser was behalve architect ook beeldhouwer. Zijn bekendste werk is het door zijn zoon Pieter voltooide grafmonument van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk van Delft (1614-23). Ook maakte De Keyser het oudst bekende standbeeld in Nederland: Erasmus te Rotterdam (1622).

 

De Keyser stierf op zijn 56e verjaardag. Gedicht van P.C.Hooft toen de bouwmeester in de Zuiderkerk was begraven:

 

                                                                                                                         Hendrik de Kaizer

                                                                                                                         Vermaert Steen- en Beeldthouwer

                                                                                                                         gestorven op zijn geboortedagh

                                                                                                                         den Konstennaar alhier gekuilt

                                                                                                                         daar de beeldthouwerij om huilt,

                                                                                                                         is sterf- geboortedagh geweest.

                                                                                                                         Een steen zijn lichaam ons ontschuilt;

                                                                                                                         maar duizendt toonen der zijn geest…

         

 

                             ca 1930                                                                                    ca 1900, door L.W.R. Wenckebach

 

 

 


 

St. Antoniesbreestraat, Amsterdam Centrum

 

Sint Antonie is de heilige Sint Antonius; de naam van de straat wordt geschreven als St. Antoniesbreestraat (de straat van St Antonie) of als St. Antoniebreestraat (de straat met de naam St. Antonie). De dubbele schrijfwijze komt ook voor bij de St. Antonie(s)sluist. Afgaand op de hits in Google (juni 2010) is er een voorkeur voor Antoniesluis (7.670 hits) t.o.v. Antoniessluis (1.240 hits), maar een voorkeur voor Antoniesbreestraat (36.900 hits) boven Antoniebreestraat (10.400 hits).

 

 

Foto’s: juli 2006

 

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum