|
Energie
Energie door Jan Trapman, 1930 daaronder: Man met gevleugeld wiel door Chris Hassoldt, 1930 Viaductversieringen In de jaren 1929-1930 werden twee viaducten gebouwd voor de geplande ringspoorbaan rond Amsterdam. Maar door de economische crisis werden de werkzaamheden in 1933 stilgelegd en de viaducten zijn uiteindelijk na de oorlog weer afgebroken. De viaductversieringen kwamen in depot terecht. De sculpturen tonen motieven die betrekking hebben op de spoorwegen als treinen, locomotieven, raderen, energie en nijverheid. Zes gevelreliëfs, drie staande en drie liggende, zijn begin jaren 80 hergebruikt in de Nieuwmarktbuurt waar veel oude architectuur door de metro-aanleg verloren was gegaan. De foto boven toont ‘Energie’: een ketel op het vuur, uit de ketel ontsnapt een wolk stoom die de vorm aanneemt van een figuur als bij de lamp van Aladdin. Jan Trapman (1879-1943) Trapman volgde zijn opleiding in Antwerpen aan de Academie van Beeldende Kunsten, voor hij in 1905 naar Amsterdam kwam, werkte hij in Rotterdam en den Haag. Jan Trapman behoorde tot de kring van kunstenaars die dierentuin Artis tot inspiratiebron had gekozen. Een brug in stadsdeel de Baarsjes (Jan van Galenstraat / Admiralengracht, brugnummer 381) wordt gesierd door een ijsbeer en tijger van Trapman, een groep pinguins afkomstig van dezelfde brug is in het Beatrixpark terecht gekomen. Een gevelsteen met kangeroe siert een huis in Oud-Zuid. Andere elementen in de gevel Er werkten zes beeldhouwers voor de twee viaducten, vier per viaduct. Theo Vos en Jan Trapman werkten voor beide overgangen, Johan Polet en Frits van Hall voor de één, en Adriaan Remiëns en Chris Hassoldt aan de ander. Verkeer door Theo Vos, het motief van de geluid makende man en het afwerend handgebaar, zijn overgenomen van Hildo Krop; daaronder een relief met wapen, stoom, trein en sein door (Adriano) Janus Remiëns, 1929
Nijverheid door Johan Polet, 1930 daaronder een relief met een stationscène (reizigers, stationschef en trein) door Theo Vos Er is ook een relief Mercurius door Frits van Hall uit 1930 met daaronder een relief met sein, saluerende man, isolatoren en bliksem door Jan Trapman. Hoog boven de straat hangen nog vier reliefs van resp. (van links naar rechts) Driekus Jansen van Galen, Theo Vos, Jan Trapman en Chris Hassoldt. Bron: De staat van het steen, Amsterdamse bouwbeeldhouwkunst 1900 - 1940, in opdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunst, Juli 2000 met dank aan Harald
Schole Nieuwe Hoogstraat 12-16, Amsterdam Centrum Foto’s: september 2006 en mei 2008
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden
in Amsterdam Centrum |
