Man met vioolkist

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Man met vioolkist door een anonieme kunstenaar (F.d.G), 1982

alias: ‘Man probeert lijn 10 te halen’

 

 

Het is nauwelijks zichtbaar vanwege de verkleuring, maar er is op bovenstaande foto een bananenschil voor de voet gelegd.

 

 

Prelude

 

Het is het eerste anonieme beeld dat opdook in de stad. Het beeld werd op een nacht geplaatst, de maker liet geen naam achter. Het is een prelude op de periode 1989-1995 waarin vijf beelden van anonieme makers geplaatst werden, waaronder het beeld ‘de violist’ in de Stopera. Aan het begin van de reeks anonieme plaatsingen werd de eersteling voor een grondige opknapbeurt uit het plantsoen verwijderd. Geheel in stijl zonder aankondiging of uitleg waardoor er sprake was van bezorgdheid, diefstal werd vermoed. Blauw kwam het beeld weer terug.

 

Begin 2011 werd het beeld weer weggehaald, de vioolkoffer was er slecht aan toe. Helderblauw kwam het beeld dit keer terug, maar de buurt protesteerde. Als gevolg van de protesten werd het snel weer diep donkerblauw geverfd. Verklaring van de renovators: “tijdens het restaureren troffen we drie soorten blauw aan en een van de drie hadden we gekozen, nu blijkt dat die te licht is”.

 

 

 

                                     

 

 

 

 


 

Medicus

 

In 2003 en 2005 schrijft de gemeente Amsterdam:

De afgelopen vijftien jaar is het Amsterdamse straatbeeld verfraaid met diverse plastieken van een onbekende kunstenaar. De verrassende bronzen en ijzeren beelden zijn zonder enige aankondiging in het holst van de nacht geplaatst door de maker. Inmiddels is bekend dat het gaat om een Amsterdammer die zijn brood verdient als medicus en in zijn vrije tijd kunstenaar is.
De gemeente Amsterdam heeft deze werken in eigendom ontvangen, op voorwaarde dat de identiteit van de kunstenaar(s) niet bekend wordt gemaakt.

 

Perfectionistisch amusement

 

De anonieme maker van het beeld heeft een band met de theaterwereld. Eind zestiger jaren was de bijna afgestudeerde medicijnstudent een belofte voor het muzikaal studentencabaret.

Op de vraag toen, of hij tegen schenen aan wilde schoppen, antwoordde hij dat hij van perfectionistisch amusement hield. Er werd geen boodschap geformuleerd, zeer bewust niet. Het publiek moest meegaan in de fantasieën, in de vreemde manier waarop alledaagse menselijke of dierlijke wezens behandeld werden.

Hij overwoog toen sterk in de podiumkunst verder te gaan, een arts was te missen in Nederland en goede cabaretiers waren er niet veel. Na een niet zo goede ontvangst van een optreden en een uitgebrachte LP een jaar later, is hij toch verder gegaan in het medische vak -de plastische kant, dat wel-.

 

 

 

                  

 

 

 

 


 

ZOEKTOCHT NAAR:

 

De Anonieme Beeldenmakers van Amsterdam

 

Beelden anoniem, Mercator Press

 

In 2004 is een koninklijke catalogus uitgekomen waarmee actief de publiciteit gezocht wordt. Het boekje is met de hand gezet op een proefpers in een oplage van 200 exemplaren, gedrukt op Somerset Velvet White 250 gr, met de hand gebrocheerd en ingenaaid. Het bevat negen foto’s van Wout Berger en de prijs is € 100. Het geeft een overzicht van de zes anonieme beelden in Amsterdam en  -extra-  van drie beelden elders in Nederland.

 

 

 

                                             

 

 

 

 

                        De beelden

                        in Amsterdam

                                 1) man probeert lijn 10 te halen (1982, ijzer) in de Marnixstraat

                                 2) het boomzagertje (1989, ijzer) op het Leidse Bosje

                                 3) de violist (1991, ijzer) in de hal van de Stopera

                                 4) borsten (1993, brons) op het Oude Kerksplein

                                 5) de harmonicaspeler (1994, ijzer) in de Anjeliersstraat

                                 6) drie heertjes in gesprek (1995, ijzer/brons) in de Kinkerstraat

 

 

                                                                                   

 

                      extra: DRIE beelden elders

                              7) met de neus in de boeken (1990) voor het Gymnasium Felisenum in Velsen
                              8) de non (1999) in de tuin van het Elizabeth Gasthuis in Amersfoort

                              9) de violist in zee, later de violist in de Stopera

 

 

 

Aan de weg timmeren

 

Waarom dit overzicht, maar meer nog, waarom ter recensie aangeboden aan een landelijk dagblad ? Zoeken de makers ontdekking en daarmee erkenning?

 

DRIE anonieme kunstenaars  (F.d. G, A.H. en B. v. O.)

 

Het boek blijkt als een heuse schatkaart de sleutel tot de signatuur van de beelden te bevatten. Het gaat om de 3 beelden die ‘elders’, buiten Amsterdam, geplaatst zijn; daarmee presenteren de anonieme beeldhouwers zich.

 

Onderzoek in Velsen levert na enig aanhouden al snel een naam op (F.d.G), de beeldhouwer is simpelweg onder zijn eigen naam bekend bij de school. Amersfoort geeft in 2006-2007 veel lastiger haar geheim prijs:

 

-  Het voormalig Elizabeth Gasthuis aan de Sint Andriesstraat is begin jaren negentig verbouwd tot het appartementencomplex

   Voirde A en B, alleen de voorgevel is blijven staan. In de tuin staat geen beeld en diverse bewoners kunnen zich niet heugen

   dat er ooit een beeld geweest is, ook de nonnen van de aangrenzende Zuidsingel halen verbaasd de schouders op.

-  Bij het huidige Elizabeth Verpleeg- en Gasthuis is het beeld ook onbekend, personeel heeft geen weet van een recent

   nonnenbeeld en kan alleen naar een klassieke stenen Elizabeth aan de gevel wijzen.

-  Voor het Meander Medisch Centrum in Amersfoort, ook wel Elizabeth Ziekenhuis genoemd, staat ‘de behoedende non’ van

   Gene Holt. Het is een prachtig hoog slank abstract beeld, maar komt qua stijl en materiaalgebruik niet in de buurt van de

   anonieme beelden. Holt is overduidelijk geen kandidaat voor een van de anonieme beeldhouwers van Amsterdam.

 

 

 

 

                                                                                      De behoedende non door Gene Holt, 1989 (Foto: 2006)

 

 

Daarmee was ‘de non’ in deze speurtocht (2006-2007) enige tijd een mysterie op zich. Tot Google prijsgeeft dat er nog een andere locatie is met het predikaat voormalig Elisabeth Gasthuis (Elisabeth met een S, er was daarvoor steeds gezocht op Elizabeth met een Z). En jawel, er staat (inmiddels stond, de sculptuur is weg van die locatie) het beeld waar een tweede naam aan gekoppeld is: A.H.

 

Het derde buiten Amsterdam geplaatste beeld is ‘De violist in zee’. Het beeld staat niet in een gemeente, maar stond in de territoriale wateren van Nederland. Het is aannemelijk dat aan dit beeld een derde naam verbonden is, een naam die geen lokale maar een nationale betekenis heeft.

 

Alles wijst erop dat een groepje van drie anonieme kunstenaars Amsterdam bedeeld heeft met zes beelden en dat ze zich

-tegen een hoge prijs- kenbaar gemaakt hebben via hun boekje ‘Beelden anoniem’.

 

                                            'Het is een vreugde om verstopt te zijn maar een ramp om niet gevonden te worden'

                                                                                                                                                                                  (DW Winnicott)

 

 

 

                              

 

 

 

 


 

Tweede Marnixplantsoen / Marnixstraat

 

Foto’s: juli 2006 en februari 2010

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum

 

Anonieme Beelden