I.C.CK.C.MEN

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I.C.CK.C.MEN door Hans ’t Mannetje, 1990

 

 

Huisaanwijzer

 

In Amsterdam zijn ruim 800 gevelstenen te vinden. Het zijn gebeeldhouwde reliëfs of teksten die dienen ter identificatie van het huis en zijn bewoners.

Functie of bouwjaar van het gebouw, beroep, afkomst of naam van de eigenaar, bijbelse figuren, dieren, attributen en vele andere zaken kunnen uitgebeeld zijn. Maar na de invoering van de huisnummering in 1795 verliest de gevelsteen zijn functie en raakt uit zwang.

 

In de twintigste eeuw ontstaat er een opleving. Oude gevelstenen worden gerestaureerd, nieuwe gemaakt.

Hans ’t Mannetje heeft (anno 2008) een oeuvrecatalogus met bijna 200 stenen waarvan ruim 70 in Amsterdam geplaatst zijn.

 

Naar oud gebruik worden ook op de nieuwe stenen vaak taalgrapjes of rebussen gebeiteld. Een oud voorbeeld van een dergelijke rebus is te zien op Kloveniersburgwal 62 in Amsterdam. Een afbeelding van een groen wijnglas en een vissende man herinnert aan de dichter Roemer Visscher (een roemer is een groen rijnwijnglas).

 

 

Havenarts

 

De afgebeelde gevelsteen met stoomschip vraagt ook om ontcijfering. De steen is gemetseld in de gevel van een huis waarin een huisartsenpraktijk gevestigd is. Er prijkt een bord naast de deur met de tekst “Medical Centre for Seamen” en dat is de sleutel. In het pand is al generaties lang de Amsterdamse havenarts gevestigd.

 

                             I.C.CK.C.MEN is te lezen als 

 

                             I see sick seamen 

 

 

 

 

 

 

 


 

Voorkomen is beter

 

In 1991 zijn twee gevelstenen toegevoegd, ook gemaakt door Hans ’t Mannetje.

Links: Principiis obsta en rechts: Exonerat et arcet. Aan de bovenkant van de stenen staat resp. Voor en Sluis.

 

De naam van de arts die de gevelstenen heeft laten aanbrengen, is Voorsluis. De linkersteen toont een slagboom over een landweg, een weg die naar een dorp, een gemeenschap leidt. Principiis obsta betekent ‘Belet het begin’, het staat voor ‘voorkomen is beter’. De rechtersteen laat een oude houten sluis zien, het opschrift Exonerat et arcet betekent ‘Hij loost en behoedt’.

 

 

 

                       

 

 

 

 

 

 

                           

 

 

 

 

 


 

Hans ’t Mannetje (1944-2016)

 

www.hanstmannetje.com                       Wikipedia

 

Ander werk in Amsterdam: het gedenkteken ‘de Grenspaal’ op de St. Antoniessluis en de gevleugelde figuren bij de ingang van het Wertheimpark.

 

 

Foto-overzichten van gevelstenen in Amsterdam zijn te vinden op de sites:

 

Amsterdamse Gevelstenen                       het Gevelstenen_net

 

 

 


 

Kalkmarkt 8

 

Foto’s: augustus 2006

 

 

 

Startpagina Buitenbeeldinbeeld

 

Buitenbeelden in Amsterdam Centrum