|
‘Beweging’
‘Beweging’ door Jaap Hillenius, 1993
Acht geschilderde houten panelen aan de gevel van de sporthal Wibaut. Op de achtergrond de achterkant van het Wibauthuis. In 2007 wordt het Wibauthuis gesloopt en ook de sporthal zal verdwijnen. Wat gebeurt met de kunstwerken aan de gevel is onbekend. April 2010 stond de sporthal nog overeind en waren de gevelplaten aanwezig. * Anno 2020 is de sporthal weg en het kunstwerk uit het straatbeeld verdwenen. Jaap Hillenius (1934 – 1999) Ziener van licht en ritmes Naar nu pas bekend is geworden, is donderdag 26 augustus de schilder Jaap Hillenius (1934) doodgereden in Amsterdam. Optische waarheid Jaap Hillenius was een aimabel, bescheiden en gedreven kunstenaar. Hij was een colorist, een specialist in kleuren die voortborduurde op de traditie van de impressionisten en met name op de erfenis van pointillist Seurat. Hillenius laat een figuratief, maar ook een abstract oeuvre na, veelal studies van licht en kleur, die in een poëtisch web van vlakjes en streepjes uitmondden. Deze zoektocht naar een `optische waarheid', zoals hij het zelf noemde, zag Hillenius als een grootscheepse oefening, die uiteindelijk in één enkel, universeel schilderij moest worden samengebald.
Spel van licht en kleur Hillenius' artistieke hoogtepunt lag in de jaren zeventig, toen de zogenoemde fundamentele schilderkunst in het centrum van de belangstelling stond. Begin jaren zeventig verraste Hillenius iedereen door zijn figuratieve werken in te ruilen voor geabstraheerde voorstellingen en impressies. Zijn eigenlijke vorm en zeggingskracht vond Hilenius in zijn werk waar de figuratieve voorstelling wordt geanalyseerd in kleine kleurvlakjes. Doordat die kleurvlakjes als een mozaïek op het doek werden aangebracht, ontstond een steeds abstracter beeld. In toenemende mate ging het Hillenius uiteindelijk om het spel van licht en kleur. Dat licht hield hem erg bezig; in de beste schilderkunstige traditie maakte hij er een uitvoerige studie van. Alles draaide om de waarneming, om `het laten zien wat we niet zien in wat we zien'. De laatste drie jaar van zijn leven liet hij de figuratie weer meer toe. Ook speelde de mens een steeds grotere rol in zijn werk. Hij pendelde heen en weer tussen abstract en figuratief en maakte complexe schilderijen met vele kleurlagen over elkaar. Harmonie Trends hadden geen grip op Hillenius. Hij is een beschouwelijk kunstenaar genoemd, die naarmate hij verder wegdook in de natuur - voor hem `de harmonie' - geen vormen meer zag, maar groei en ritmes in water en vegetatie. Dat zoeken naar een `diepere' waarneming ging zelfs zover dat hij onderzoek deed naar zijn oogbewegingen. Door later de kleuren zodanig naast elkaar te plaatsen dat ze elkaar beïnvloedden en in lichtintensiteit aanvulden, bouwde hij doeken op, die, zoals vaker gezegd, zelf bijna licht afgaven. Over dat ene finale universele schilderij dat Hillenius jarenlang voor ogen heeft gestaan, zei hij: ,,Mij staat een droom voor ogen: een landschap in het zonlicht, met mensen onder bomen, aan het water'' en ,,Er is alleen een bewegelijke hoeveelheid licht waarin zich alles zal afspelen.'' Helaas heeft hij dat doek niet kunnen voltooien. (samengesteld uit
krantenberichten van PCM-Uitgevers 30-31 augustus 1999)
Van Musschenbroekstraat 38, Sporthal Foto’s: augustus 2006
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden in Amsterdam Oost Buitenbeelden
in Amsterdam: Gevelbeelden |
