de Schreeuw De schreeuw door Jeroen Henneman, 2007 Vrijheid van meningsuiting Het beeld herdenkt de filmmaker en columnist Theo van Gogh. Het verbeeldt het profiel van Van Gogh, in zes frames gaat een gesloten mond over in een stille schreeuw. Het is bedoeld als symbool voor de vrijheid van meningsuiting. Van Gogh werd in november 2004 door een extremistische moslim vermoord in de Linnaeusstraat, op steenworp afstand van het Oosterpark, de plek waar het beeld staat. Cactus De opdracht was een beeld te ontwerpen rond het thema cactus: het kunstwerk moest ‘prikkelen’. Henneman: “Met een cactus doe je Theo onvoldoende recht, dat prikkelen was maar een klein detail van hem.” Het eerste beeld dat de beeldhouwer voor ogen kwam was een engel die Theo van Gogh de mond snoert. De vrijheid van meningsuiting moest centraal staan in het monument vond Henneman. Een ander idee dat hij uitwerkte was een achterovervallende figuur die zich aan zijn fiets vastklampt. Daaruit ontstond een achterovervallend figuur, weergegeven in strakke lijnen met zowel aan de onderkant als de bovenkant een gezicht. Voor een presentatie vergrootte hij de voorstudie uit “En toen zag ik het. Ik dacht: dit moet het worden: alleen een gezicht, dat in een aantal fasen van een schreeuw naar stilte verloopt.” Vergunningprocedure Het beeld zou eerst september 2006 onthuld worden, maar in de vergunningprocedure was een fout geslopen: het beeld stond een kwartslag gedraaid. Daarom moest het traject opnieuw doorlopen worden en konden omwonenden opnieuw bezwaar aantekenen. Tot een week voor de onthulling is geprocedeerd. Omwonenden zijn vooral bang voor overlast, mogelijk wordt het beeld een bedevaartsoord of het middelpunt van demonstraties en herdenkingen.
VERNIELINGEN Monument Theo van Gogh beklad met
zwarte stift AMSTERDAM (ANP) - Het monument voor Theo van Gogh in het Oosterpark in Amsterdam is door vandalen beklad. Op het beeld De Schreeuw staat met zwarte letters ‘Al-Qaeda’ geschreven. Dat liet de politie zaterdag weten. Onder de tekst stond met zwarte viltstift ook de datum ‘27-11-2007’ geschreven. Het is nog onbekend wie de tekst en datum op het monument heeft gezet. Het beeld De Schreeuw staat aan de rand van het Oosterpark, dicht bij de plaats waar Van Gogh op 2 november 2004 werd vermoord door een moslimfundamentalist. Het 4,5 meter hoge stalen monument is ontworpen door Jeroen Henneman en heeft de vorm van een gezicht dat aan de ene kant schreeuwt en aan de andere kant een gesloten mond toont. Het verbeeldt de vrijheid van meningsuiting. Het beeld werd in maart van dit jaar onthuld. Op het laatste moment probeerde een bewoonster in de buurt van het park de plaatsing van het kunstwerk nog te verhinderen. Ze vreesde dat het beeld zou leiden tot verstoring van de openbare orde. De Amsterdamse sleepte het stadsdeel voor de rechter, maar ze verloor de zaak. (ANP 15 september
2007) Vandalen slaan toe in Amsterdam-Oost AMSTERDAM (ANP) - Vandalen hebben in de nacht van zaterdag op zondag zeker twintig auto's vernield in diverse straten in Amsterdam-Oost. Volgens een woordvoerster van de politie hebben ze vooral de ruiten ingegooid. Ook hebben de raddraaiers het monument ‘De Schreeuw’ voor de vermoorde regisseur en cineast Theo van Gogh in het Oosterpark beklad met rode verf, evenals enkele muren in de buurt. De politie heeft nog geen spoor van de daders. Ze roept getuigen op contact op te nemen. Het is volgens de zegsvrouw niet de eerste keer dat in Amsterdam-Oost auto's worden vernield. (ANP 9 december
2007) Jeroen Henneman (1942) Staande tekening Henneman noemt dit type werk een staande tekening. Andere staande tekeningen zijn ‘het Wiel’ naast de A10 in Sloterdijk en ‘de Kus’ in Amsterdam ZuidOost. Oosterpark Foto’s: april 2007, september 2010 Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden in Amsterdam Oost Buitenbeelden
in Amsterdam: Monumenten |