|
Slavernijmonument
Slavernijmonument door Erwin de
Vries, 2002
Het monument bestaat uit drie delen. Het verbeeldt het verleden (de
dramatische geschiedenis van de slavernij), het heden (het doorbreken van de muur van
weerstand) en de toekomst (de drang naar vrijheid en een betere toekomst).
het verleden: de slavernij
Monument slavernij
door De Vries
(citaten uit de
NRC, 2 juli 2001)
De Surinaamse beeldhouwer Erwin de Vries gaat het Nationaal Monument
Slavernijverleden maken. Doorslaggavend bij de keuze voor De Vries was de
voorkeur van het publiek.
De keuze voor De Vries is gemaakt door minister van Boxtel (Grote
Steden- en Integratiebeleid) en staatssecretaris Van der Ploeg (Cultuur).
Negen kunstenaars hadden een ontwerp gemaakt voor het slavernijmonument, dat
geplaatst zal worden in het Amsterdamse Oosterpark. Van Boxtel en Van der Ploeg
hebben zich bij hun keuze laten leiden door de voorkeur van het publiek. De
adviezen van het Comité van Aanbeveling en het Comité van Deskundigen, beide
ingesteld door de twee bewindslieden, hebben zij naast zich neergelegd. De
Vries behoorde niet tot de vier door het Comité van Deskundigen aanbevolen
kunstenaars.
Volgens een woordvoerder van Van Boxtel heeft de minister zich, bij
gebrek aan een eenduidig advies door de twee comités, laten leiden door de
publiekspoll. Via internet en briefkaarten hebben 5.000 mensen een voorkeur
uitgesproken, waarbij bijna de helft voor De Vries heeft gestemd. ,,Als
zoveel mensen voor De Vries zijn, kun je dat als bewindsman niet negeren'',
aldus woordvoerder F. van Beers. De publiekstemming werd pas in een laat
stadium aan de selectieprocedure toegevoegd.
het heden: door de muur van weerstand
Ongenoegen
bij de onthulling in 2002:
Nationaal
monument slavernij-verleden in het Oosterpark
Elk jaar op 1 juli herdenken we dat in Nederland op 1 juli 1863 de
slavernij wettelijk is afgeschaft. Pas 139 jaar na de afschaffing werd op 1
juli 2002 in het Oosterpark het Nationaal Monument Slavernijverleden onthuld.
Mevrouw Phine Wijnaldum is al vijfentwintig jaar actief lid van Stichting
Surinamers, Antillianen en Nederlanders (SAN-Oost), die zich inzet voor de
integratie van Surinamers en Antillianen in Nederland. Activiteiten van deze
stichting zijn o.a. de 1 juli viering in het Oosterpark en de organisatie van
het Keti Koti straatfeest.
(van de
voormalige site www.slavernijmonument.nl)
Mevrouw Wijnaldum was genodigde bij de onthulling van het monument in 2002.
Zij vertelt: Ik heb nare herinneringen aan deze dag. Omdat de koningin ook
uitgenodigd was, waren er hele strenge veiligheidsmaatregelen. Echter,
degenen voor wie het monument bedoeld is, de zwarte mensen, stonden achter
met zwart plastic afgedekte hekken. Er ontstond paniek en de politie reed met
paarden in op het publiek. Ik hoorde vrouwen gillen. Zo pijnlijk.
Het monument staat bovendien heel erg achteraf en veel te veel in de
bosjes. Terwijl het zo belangrijk is om mensen, zwart en wit, bewust te laten
zijn van de gevolgen van ons slavernijverleden. Zwarte mensen worden nog
steeds dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van driehonderd jaar
slavernij. Slavernij is altijd verzwegen. Maar het bestaat nog steeds, al is
het in een andere vorm; vrouwenhandel en kinderarbeid. Met het Keti Koti
Straatfeest willen we met zwart en wit, oud en jong niet alleen de slavernij
herdenken, maar ook het leven in vrijheid vieren.
de toekomst: de vrijheid
Erwin de Vries
(Suriname, 1929-2018)
De Vries kwam in 1949 naar Nederland waar hij leerde
beeldhouwen bij onder andere Piet Esser aan de Rijksacademie. Hij is enige
tijd beïnvloed geweest door de Cobra-beweging. In 1984 is hij teruggekeerd
naar Suriname.
Niet mals
Citaat uit een interview met de Vries ter gekegenheid van
zijn 80e verjaardag en tentoonstelling in de Kunsthal:
“De opdracht was om het verleden van de slavernij en het
heden en de toekomst te behandelen. Van het verleden heb ik een geketende
slavengroep gemaakt, van het heden een slaaf die vrijkomt en het grote ding
is de toekomst: de vrijheid in het geloof dat we ooit helemaal vrij zullen
komen van discriminatie.”
Vraag van de interviewer: ‘Had het beeld in het Oosterpark
eigenlijk niet groter moeten zijn?’
“Ja, dat vind ik ook. Het had ook een mooiere plek kunnen
krijgen. Het is nu een beetje in een hoekje gedouwd. Er zijn in het park van
die mooie stukken waar het veel sterker zou werken, maar dat hebben ze me
niet gegund. Ik neem ze dat niet kwalijk want mensen moeten eraan wennen dat
een zwarte man plotseling geweldige dingen doet. Vroeger dacht ik daar nooit
aan, maar nu als oude man terugkijkend denk ik: wat jij gepresteerd heb is
niet mals.”
(citaat uit de NRC,
7 november 2009)
Oosterpark
Foto’s: januari 2006, september 2010
Startpagina Buitenbeeldinbeeld
Buitenbeelden
in Amsterdam Oost
Buitenbeelden
in Amsterdam: Monumenten
|