|
Zelfportret
Torso RM /
Zelfportret 6 door Caspar Berger, 2008
gieting
2010 Gebraad Het beeld lijkt bij nadering op een geroosterd dier: onthoofd, de voorpoten geheel en de achterpoten gedeeltelijk afgehakt, de hammen zitten er nog wel aan. Vel eraf en er kan gegeten worden.. Maar dat zou kannibalisme zijn, het blijkt om een mensentorso te gaan, een afgietsel van de Belvedère-torso maar dan anders. De Belvedère-torso uit de 1e eeuw voor Chr. werd gevonden in Rome aan het einde van de 15e eeuw en behoort sinds ca 1530 tot de kunstcollectie van het Vaticaan. Het marmeren beeld is een Romeinse kopie van een Grieks beeld uit de eerste helft van de 2e eeuw voor Chr. Het werd bewonderd en beroemd, Michelangelo: “This is the work of a man who knew more than nature!” Het inspireerde hem bij de afbeelding van Adam in de Sixtijnse kapel.
Heden en verleden Berger maakte het beeld in opdracht van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. De in 2006 aangetreden directeur Erik Schilp wilde in het regionale en cultuurhistorische museum een koppeling maken van het heden aan het verleden en kocht vanwege deze nieuwe koers moderne kunst, design en mode aan. Aan Berger werd gevraagd een beeld te maken dat de metamorfose van het museum zou vangen: “Het Zuiderzeemuseum heeft een traditionele, klassieke achtergrond, maar is ook een museum geworteld in het nu. Ik heb Caspar Berger gevraagd om dat te verbeelden in een bronzen beeld. [..] Als symbool voor een nieuw museum.” Caspar Berger: “Als je kunst met één ding zou moeten pakken, dan pak je de Torso Belvedère. Dit enorme gemutileerde beeld van een Hercules is voor veel kunstenaars hét uitgangspunt geweest. Voor beginnende beeldhouwers was het vroeger zelfs een verplichte oefening. Voor mijn eigen beeld heb ik daarom de Torso Belvedère geadopteerd. Omdat ik mij met dit icoon wilde meten.“
Werkwijze De Italiaanse Renaissance is een grote inspiratiebron voor Berger. Het gipsmodel van de torso gaf hij een tweede huid met afgietsels van zijn vel; zo werd hij één met de Renaissance. De kunstenaar: “De huid als metafoor van een barrière tussen binnen en buiten, een metafoor voor identiteit.” “Ik heb een siliconenafgietsel gemaakt van de huid van alle delen van mijn lichaam. Van mijn gezicht tot en met de onderkant van mijn voeten.” De kopie van de huid spande hij vervolgens over het gipsmodel van de torso en zette dat met satéprikkers vast. “Eigenlijk heb ik het beeld aangekleed. Dat is trouwens iets van alle tijden, want hoe vaak krijgen standbeelden niet een hoed of een muts opgezet. Er zit nu eigenlijk een extra persoon in. Omdat de torso veel stukken mist, moest ik de huid op die plekken omklappen. Het hoofd is in de nek gelegd en de handen zitten op de rug. Daardoor lijkt het net alsof het beeld zichzelf omhelst, maar het is eigenlijk meer een krampachig houvast. Er staat nu een kopie van een kopie van een kopie. Dat is ook een fenomeen dat erg belangrijk is geworden in deze tijd. Want wat is überhaupt nog authenticiteit?”
Vervolg Het beeld voor het Zuiderzeemuseum (ZZM), getiteld Torso
ZZM, werd november 2008 onthuld. In september had de directeur al een nieuwe
functie aanvaard en vertrok enige maanden later. Zijn moderniseringsslag in
het museum werd teruggedraaid en het Museum Beelden aan Zee kreeg de torso
langdurig in bruikleen. Het Rijksmuseum (RM) is middels een schenking in 2015 in bezit van een gieting uit 2010 met bruine patina: de Torso RM. Caspar Berger (1965)
Rijksmuseum Amsterdam Foto’s: juli 2017
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Startpagina Beelden in het
Rijksmuseum |
