|
Vondst
Bacchus vindt
Ariadne op Naxos door / toegeschreven aan Adriaen de Vries, ca 1611
h 52,5
cm x b 42,0 cm x d 7,0 cm
Een man treft een
vrouw slapend aan in een hemelbed. De gevleugelde Amor rechtsonder geeft aan
dat er liefde in het spel is en de uil naast het liefdesgodje duidt op een
nachtelijk tijdstip. Een sater of satyr (met bokkenpoten) licht het geheel
bij met een fakkel. Satyrs zijn wezens in het gevolg van de wijn- en
vruchtbaarheidsgod Dionysos / Bacchus en symboliseren wellust en vervoering.
Voor het bed liggen de slippers van de slaapster, ze refereren aan de macht
van vrouwen.
|
|
Bacchus
en Ariadne
De ontmoeting
tussen Bacchus en Ariadne vond plaats op het eiland Naxos waar Ariadne
achtergelaten was door Thesus die ze had helpen ontsnappen uit het labyrint
op Kreta.
Kenmerkende
attributen die wijzen naar de personnages ontbreken in het tafereel op het
reliëf. De scene die zich binnenshuis afspeelt (heel ongewoon, het wordt
doorgaans in de openlucht gesitueerd), wordt nu geďnterpreteerd als het
moment dat Bacchus zijn toekomstige vrouw Ariadne ontmoet op Naxos. Zowel
de aanwezigheid van een satyr als Amor wijzen in die richting. Eerder werd
gedacht aan een andere mythologische voorstelling:
Jupiter
en Antiope
Ten tijde van
de schenking aan het Rijksmuseum in 1935 werd vermoed dat de scene Jupiter /
Zeus met Antiope voorstelt. Zeus was haar minnaar bij wie ze twee kinderen
had, maar hij zou haar ook verkracht hebben. Bij die gelegenheid had hij
zichzelf veranderd in een satyr.
Links: Algemeen
Handelsblad, 26 september 1935
|
naast de slippers is het enige aanwezige
kledingstuk een haarband
(de blauwe ‘strik’ is een reflectie)
|
Adriaen de Vries
(ca 1556-1626)
Michelangelo
en Rembrandt
Adriaen
Pietersz. de Vries geldt als een belangrijk beeldhouwer. Hij bracht zijn leertijd
door in Italië en werkte van 1589-1594 aan het hof in Praag. Na enige tijd
in Rome te hebben doorgebracht accepteerde hij een grote opdracht voor de
stad Ausburg. Vanaf 1601 werkte hij als hofbeeldhouwer (Kammerbildhauer) van de Habsburgse keizer Rudolf II in
Praag.
Zijn stijl werd
vrijer, losser nadat hij in Praag na de dood van Rudolf in 1612 niet meer
voor het hof, maar in particuliere opdracht werkte. Hij ontwikkelde een
impressionistische stijl zoals ook Michelangelo en Rembrandt in hun tijd.
Bijnamen van Adriaen de Vries in de huidige tijd zijn dan ook: ‘De Michelangelo van het Noorden’ en
‘De Rembrandt van de beeldhouwkunst’. De Vries was een inspiratiebron voor
Rodin: in zijn atelier had Rodin een reliëf van de Vries uit 1611.
Wikipedia
Rechts: Portret van de
beeldhouwer, Hagenees van geboorte, door Hans von Aachen, ca 1595
|
|
Uit het Vaderland 7 mei 1932:
 
Rijksmuseum Amsterdam
Foto’s: juli 2015
Startpagina
Buitenbeeldinbeeld
Startpagina Beelden in het
Rijksmuseum
|