|
Op z’n plaats
Geknakte kruizen door Reinier Kurpershoek, 2002 / 2011 Monument Naar aanleiding van 100 jaar psychiatrie in Venray, werd op het St. Annaterrein waar vroeger het psychiatrisch ziekenhuis St. Anna gevestigd was, in 2002 de kunstmanifestatie De Waan georganiseerd. Kurpershoek maakte voor die gelegheid honderd kruizen voor alle mensen die er de voorgaande honderd jaar gestorven zijn. Het oorspronkelijke kerkhof was al lang geleden geruimd. Het werk symboliseert niet een nieuw kerkhof, het is een monument. De geknikte hoofden van de kruizen symboliseren de ziel van de patiënten: zij kunnen hun denken niet goed hanteren en controleren. Het betonijzer is duidelijk zichtbaar en staat symbool voor de levenskanalen die de mens vormt in zijn ‘zijn'. Aders die te open stonden, de mens kwetsbaar maakten en de ziel verwarden. Op ieder kruis staat een nummer, het eerste staat voor een jaar dat het instituut bestaat, dan volgt het patiëntenummer en het derde cijfer is de leeftijd waarop de persoon is overleden. Daaronder is aangegeven aan welke ziekte de patiënt leed en waaraan hij is gestorven.
Nasleep In eerste instantie zou de herinnering aan het psychiatrisch verleden van Venray levend gehouden worden door negen van de werken uit de tentoonstelling op rotondes in de stad te plaatsen, waaronder de geknakte kruizen. Het bracht felle discussies op gang en het ging uiteindelijk niet door met het argument dat het weggebruikers zou afleiden waardoor onveilige situaties zouden ontstaan. Curator Joop Wismans verweet de gemeente gebrek aan moed: “De moed om de openbare ruimte echt te delen – ook met de psychiatrische patiënt.” Vervolgens werd toch nog het plan opgevat om op vier rotondes werken neer te zetten, voor de geknakte kruizen zou daarvoor een nieuwe rotonde worden aangelegd. Ook dat plan ging ten onder, ondermeer omdat bewoners geen ‘kerkhof’ voor hun deur wilden hebben. De geknakte kruizen bleven staan waar ze stonden; tot 2011. Het St. Annaterrein werd verkocht en het monument is verhuist naar het Odapark waar het nu ‘Op z’n plaats’ heet. Citaten uit de berichtgeving in de loop der jaren
Reinier Kurpershoek (1959)
De kruizen op de oorspronkelijke standplaats bij het St. Annaterrein
Odapark, Venray Foto’s: september 2011
Startpagina Buitenbeeldinbeeld Buitenbeelden in
beeldenpark Odapark, Venray |
