Verzetsmonument

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bezinning door Theo van Reijn, 1948

 

 

Uit de Zaanse beeldenwijzer (2000): Voorafgaande aan de onthulling werd het volgende geschreven:

 

De figuur is gedacht uit haar overpeinzing ontwakend over het leed dat vele inwoners van Zaandam is berokkend. De hand die aanvankelijk het hoofd ondersteunde, is thans in vererende houding opgeheven. Met een blije glimlach, het hoofd gericht naar de bloemen, herdenkt zij allen die vielen en houdt ons voor: ‘Laat hen niet vergeefs gestorven zijn’.

 

 

 

 

 

 

 

De opgeheven hand kan ook als een afscheidsgroet gezien worden, de tulpen als eerbetoon. Op het monument zijn de namen gegraveerd van 36 slachtoffers uit Zaandam die in de strijd tegen de bezetter zijn omgekomen.

 

Het oorlogsmonument is enigszins moeizaam tot stand gekomen. Uit ‘Sta een ogenblik stil ..Monumentenboek 1940|1945 (1980):

 

“De kommissie in Zaandam, die wil komen tot een monument ter nagedachtenis aan de Zaandamse gevallen illegale strijders, is licht teleurgesteld over het eindbedrag van haar geldinzameling die wordt gehouden van 4 t/m 9 februari 1946: ‘Dit beantwoordde niet tenvolle aan de verwachtingen van de commissie, hoewel hierbij niet uit het oog mag worden verloren, dat voor een inzameling als deze geen grote reclamecampagne kon en mocht worden op touw gezet. Tevens werd de inzameling na de geldsanering gehouden.’ De giften varieerden van f 0,10 tot f 400,- “

 

 

Opmerkelijk is het vandalisme relatief kort na de beëindiging van de oorlog. Op 4 september 1961 staat in De Waarheid dat het monument omgetrokken is maar dat het beeld gelukkig onbeschadigd bleef. De verontwaardiging in Zaandam was groot schrijft de krant. “De vandalen hebben hun werk in dichte mist gedaan en op een uur dat alle omwonenden sliepen.”

 

 

 

 

 

Bezield realisme

 

Ter gelegenheid van zijn 65ste verjaardag kreeg beeldhouwer Theo van Reijn in 1949 een tentoonstelling in het Frans Halsmuseum in Haarlem.  Het dagblad de Waarheid schreef een artikel; enkele citaten:

 

Na het winnen van de Rome-prijs in 1911 studeerde de jeugdigde van Reijn nog enkele jaren in Italië en Parijs, waarna hij in 1918 zijn eerste grote opdracht kreeg. [..] Uit deze abstract-symbolische periode van de kunstenaar treffen wij ook enkele hoogtepunten van zijn scheppingswerk aan: de diepzinnige bronzen ‘Denker’, en de verheven ‘Inspiratie’. Dit werk veroorzaakte bij zijn plaatsing in de grote zaal in het

 

Stadhuis te Haarlem in 1926 zoveel beweging, dat het beeld naar een van de gangen van het raadhuis werd verbannen!

 

Na 1926 laat van Reijn, onder invloed van de Franse beeldhouwers Despiau en Maillol de strakke stylering varen en ontwikkelt zijn stijl uiteindelijk tot een bezield realisme. In de laatste tijd ontving de beeldhouwer enige opdrachten voor oorlogsmonumenten.

 

 

 

 

 

 

 


 

Theo van Reijn (1884-1954)

 

Wikipedia

 

        

 

 

 

 


 

Verzetsplantsoen aan de A.F. de Savornin Lohmanstraat, Zaandam

 

Foto’s: november  2013

 

 

Startpagina

 

Beelden regio’s Zaanstreek en Waterland